2. Kanal Harekâtı Süreci

Süveyş Baskını olarakta bilinen 2. Kanal Harekatı, 26 Ocak ve 4 Şubat 1915 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir.

Mısır Hidiv’i İngiliz yönetimini reddediyor ve bağımsız Mısır ile ilgili demeçler veriyordu. Bunun üzerine Birleşik Krallık, Abbas Hilmi’yi sınırlandırdılar onun yerine Prensy Hüseyin Kamel’i yeni Mısır Sultanı olarak tanıttılar.

Birinci ve ikinci kanal harekâtları Osmanlı İmparatorluğu açısından başarısız sonuçlanan ve bununla birlikte büyük kayıplara mal olan girişimlerdir. Bu dönemde Osmanlı İmparatorluğu’nun bulunduğu coğrafyada savaşlar devam etmekte ve Osmanlı, toprak bütünlüğü için birçok plan geliştirmektedir. Bu planlardan en önemlisi Sarıkamış Harekâtıdır.

Harekatın Arka Planı

Cemal Paşa, Mısır’a girecek ve oradaki İngiliz birliklerine saldırılar düzenleyecektir. Bu saldırılar yapılmasındaki amaç Mısır’ın jeopolitik ve jeostratejik konumu önemli yer tutmaktadır; çünkü Mısır, İngilizler açısından büyük önem taşımakta ve aynı zamanda Süveyş Kanalı’nın varlığı dolasıyla birçok ülkeye ulaşımda güçlü bir yere sahiptir. Şam’da bulunan 4. Osmanlı Ordusu’da Cemal Paşa2ya destek vermek üzere yola çıkmıştı.

İngiliz ordusu Mısır’ı vermemek için ellerinden geleni yapacak ve böyle önemli bir toprak kaybını yaşamamak için güçlü orduyla savaşacaklardır. İngilizlere saldırılar yapmak için plan yapan Cemal Paşa, harekât sırasında Almanya’yı da arkasına almış ve onları desteğini görmüştür. Bu birliktelik 15 Eylül 1914’te İstanbul’da yapılan toplantıda sağlanmıştır. Bu toplantıda ilk olarak Limon Van Sanders, Cemal Paşa ile olacak antlaşamaya karşı çıkmış ancak daha sonra antlaşmanın getirilerini düşünerek durumu onaylamıştır.

Develerden oluşan Osmanlı Kolordusu, El Arish’te İngiliz birliklerini yenmiştir. İngiliz askerleri ise Kanal savunmasını çok iyi biçimde yapmıştır. Saha topçuları, Hint tugayları ve Makineli Tüfek birlikleri sacunmada etkili rol oynamıştır.

Tüm bunlar sonunda Cemal Paşa önderliğindeki ordu sağlam bir donanmayla Süveyş Kanalı’na kadar devam etmiş ve kanalın doğusuna gelmiştir.

İngilizler ’de askeri hazırlıklarıyla uğraşmaktadır; ancak Osmanlı donanmasından bu kadar güçlü bir ilerleme beklemeyen İngilizler hem şaşkın hem de savaş için tedirgin hale gelmiştir. Tam da bu esnada 2 Şubat gecesi Osmanlı ordusu saldırıya geçmiş; lakin İngiliz donanmasının karşısında güçsüz düşmüştür.

Yüksek askeri donanmaya sahip olan İngilizler, Osmanlı Ordusu’nu mağlup etmiştir. Buna bağlı olarak yenik düşen Osmanlı Ordusu güç kaybetmiş ve geri çekilme kararı almıştır. Daha sonra kanal harekâtlarına devam eden Osmanlı ilk harekâttan sonra da yeni girişimlerde bulunmuş ancak yine başarısız sonuçlar almıştır.

Bu esnada Çanakkale Savaşı’nın başlamasıyla birlikte kanal harekâtlarının ertelenmesi konusu gündeme gelmiş ve Osmanlı İmparatorluğu da bu kararı onaylamıştır. Çanakkale savaşından sonra tekrar denenen İkici Kanal Harekâtı yine olumsuz sonuçlar vermiş ve Osmanlı Ordusu’nun geri çekilmesine neden olmuştur.

Yardımcı Olabilecek Video