| Çeşit | Ateşkes ve Barış Antlaşması |
| İmzalanma Tarihi | 3 Mart 1878 |
| Yer | Yeşilköy |
| İmzacı devletler |  Rusya İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu |
| İmzalayanlar | Kont Nikolai Ignatiev Aleksandr Nelidov Prens Alexei Tseretelev Sadullah Bey Savfet Mehmed Paşa |
| Dilleri | Rusça, Osmanlı Türkçesi |
Ayastefanos Antlaşması, 3 Mart 1878 tarihinde 93 Harbi’nden (1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı) sonra Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan bir antlaşmadır.
Rusya, Osmanlı’ya karşı bir politika izleyerek Balkanlar’daki Slavları kışkırtmış ve isyanların çıkmasına sebep olmuştur. Çıkan isyanların hiçbir sebebi olmamasına rağmen Rusya bu meseleyi büyüttükçe büyütmüş ve devlet meselesi haline getirmiştir. Rusya’nın izlediği politika Osmanlı Devleti’ni tek başına bırakmak ve Avrupalı devletlerin gözünde etkin bir konuma gelmekti.
93 Harbi’nin sonunda ağır bir yenilgiye uğrayan Osmanlı, barış istemek zorunda kalmıştı. Rusların başkomutanı Nikolay ise barış görüşmelerinin ancak mütarekeyle birlikte görüşülürse kabul edileceğini söylemiştir. Bu şartları kabul eden Osmanlı Devleti, 3 Mart 1878 tarihinde Yeşilköy’de çok ağır şartları kapsayan bu antlaşmayı imzalamıştır.
Ayastefanos Antlaşması Maddeleri
- Bosna-Hersek iç işlerinde tamamen bağımsız olacak, kimseye bağlı kalmayacak.
- Romanya, Sırbistan ve Karadağ’ın sınırları genişletilecek ve bağımsızlık verilecek.
- Batı’da büyük bir Bulgaristan Krallığı kurulacak ve bu krallığın sınırları Trakya’dan Arnavutluk’a, Tuna’dan Ege’ye kadar varacak.
- Osmanlı Devleti savaş tazminatı olarak Rusya’ya 30 bin ruble (245 milyon Osmanlı altını) ödeyecek.
- Teselya, Yunanistan’a teslim edilecek.
- Bulgaristan asilleri tarafından yeni Bulgar Anayasası hazırlanacak.
- Boğazlar Savaş ve barış zamanında tüm gemilere açık olacak.
- Ermenistan ve Girit’te ıslahatlar yapılacak.
- Ardahan, Artvin, Kars, Doğubayazıt, Eleşkirt ve Batum Rusya’ya bırakılacak.
Bu antlaşma ile Sırbistan, Karadağ ve Romanya bağımsızlıklarını elde etmişlerdi. Tuna boylarından Akdeniz bölgesine kadar ise büyük bir Bulgaristan Prensliği kurulmaktaydı. Osmanlı Devleti’nin ise Avrupa’da Trakya, Bosna Hersek ve Arnavutluk toprakları kalmıştı. Ayastefanos Antlaşması ile birlikte Rusya, Balkanlar’da egemen bir hale gelmiştir. Bu durum ise Batılı devletleri son derece endişelendirmiştir.
En başta da İngiltere olmak üzere bu anlaşmadan rahatsızlık ve endişe duyduklarını belirtmişlerdir. Ayastefanos Antlaşması, Paris Antlaşması’nı bozan bir antlaşma olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu olaylar sonrasında Paris Antlaşması’nı imzalayan devletlerin Berlin’de toplanarak Ayastefanos Antlaşması’nı incelemelerine karar verilmiştir.
Ayastefanos antlaşması yürürlüğe girmemiştir; nedeniyse Rusya’nın boğazlara inmesini engellemektir.
Berlin’de yapılan görüşmeler sonucunda Berlin Antlaşması adı ile yeni bir antlaşma imzalanmıştır. Berlin Antlaşması ile birlikte Ayastefanos’ta alınan kararlar biraz da olsa yumuşatılmıştır.
Osmanlı Devleti olası bir Rus saldırısına karşı önlem almak amacıyla İngiltere ile görüşmeler yapmış ve bu görüşmeler sonrasında İngiltere ile birlikte 4 Haziran 1878 tarihinde bir savunma antlaşması yapmıştır. Bu antlaşmadaki hükümlerde Osmanlı Devleti’nin olası bir Rus saldırısına uğraması sonucunda İngiltere’nin gerekli yardımı yapacak olması yer almaktadır. Yapılacak yardım karşılığında Osmanlı, Kıbrıs Adası’nı İngiltere’ye vermek zorunda kalmıştır.
Yardımcı Olabilecek Video
