Samsun Bombardımanı, Yunanistan ve Amerikan Deniz Kuvvetleri’nin 7 Haziran 1922 tarihinde Samsun’a yapmış olduğu deniz saldırısıdır.
Samsun Bombardımanı Nasıl Başladı?
7 Haziran 1922 tarihinde sabaha karşı Kilkis zırhlıları ve Georgios Averof panter sınıfından olan 2 muhrip, 2 yardımcı kruvazör ve 4 adet küçük mayın tarayıcı gemiyle Yunan filosu Samsun taraflarına gelmiştir.
Savunma önlemlerini yapan Samsun Bahriye Muhafız Müfrezesi ve 10. Tümen askerleri siperlere cephane yığmış, sahil tarafına topçu bataryaları yerleştirmesi yapmıştır. Yunanlar saat 10.00 seviyesinde gözlemci olarak Samsun Limanı’nda olan demirle bulunan Amerikan gemilerine Samsun Mutasarrıfı Faik Bey’e iletilmesi için protesto mektubu vermiş, mektup mutasarrıfa iletilmiştir. Protestoda Samsun’un askerî üs durumuna getirildiği ve şehir özelliğini yitirdiği belirtilerek şehrin teslim geri edilmesi istenmiştir.
Samsun bombardımanında Ankara Hükûmetine yapılan telgraflaşma neticesindeki bu heves reddedilmiş olup, Samsun ilimizin açık bir şehir bulunduğu ve bombalama yapılamayacağı eğer bombalama yapılır ise tüm sorumluluğun Yunanistan Krallığı’na ait olacağının yanıtı verilmiştir.
Saat 15.30 sıralarında kıyıdaki ambarlar, hükûmet konağı ve deniz araçları, kentin batısında bulunan Rus petrol tankları ile Amerikalı ve Hollandalı tüccarlara ait olan tütün depolarını hedef alarak bombardımanı başlatmıştır. Türk tabyaları da sahil tarafındaki bölgede topçu bataryaları ile yanıt vermiştir. 2 saat boyunca devam eden bombardıman esnasında Yunan gemileri sayı olarak 500’den fazla mermi kullanmış olup 4 asker ölmüş ve 3 asker de yaralanmıştır.
Buna ek olarak 68.368 kg benzin, 900 kg ispirto, 4.170 teneke petrol ile askerî yiyecek ambarı yanmış ve 3 dükkân, 48 ev, hükûmet konağı, Canik Surp Nigoğayos Ermeni Kilisesi, gümrük binası ve yetimhanesi yıkılmıştır. Sahil bölgesindeki 16 balıkçı teknesi de zarar görmüştür. İki saatin neticesinde Georgios Averof zırhlısının çekilmesi ile birlikte de başka gemiler de çekilmiş ve bölgeyi terk etmişlerdir.
Samsun Bombardımanı Sonrası
Samsun bombardımanından sonra toplanan TBMM, 12 ve 16 Haziran 1922’de düzenlenen toplantılar neticesince tüm Karadeniz sahillerini harp kısmı ilan ederek bölgedeki Rumlar hakkında tehcir kararına varılmıştır. Samsun’daki Yelkencioğulları adı verilen Rum çetesi, Andavallıoğulları ve Enfiyecioğullarına ek olarak zengin Rumlar Dahiliye Vekaleti’nin izniyle İstanbul’a gitmişlerdir. Trabzonlu Albay Veysel Bey sonrasında 10. Tümen kumandanı olarak atanmıştır. Albay Veysel Bey’in emri sonrasında Rum çetelerini yöneten idareciler yakalanmıştır.
