2. Dünya Savaşı sonrasında dünyanın içerisinde bulunduğu durum yeni saldırılara müsait değildir. Ülkelerin askeri ve psikolojik açıdan güçsüz duruma düşmeleri bu alanda ortaya çıkan temel nedenler arasındadır. İmzalanan Varşova Paktı’na göre olası saldırılara karşın anlaşmayı imzalayan devletler, birbirlerinin sınır bütünlüklerini korumak maksadı ile destek vereceklerdi.
Varşova Paktı Öncesi
ABD ve Rusya arasında meydana gelen soğuk savaş dönemi pek çok farklı ülkenin de bundan etkilenmesine neden olmuştur. Varşova Paktı öncesinde yaşanan gelişmeler de bu durumun göstergeleri arasında bulunmaktadır. ABD, Rusya’ya karşın Marshall Planı çerçevesinde bir hamlede bulunmuştur. Çevreleme olarak görülen bu hamle neticesinde Rusya ise doğu ülkeleri ile bir masaya oturmak kararı almıştır.
Varşova Paktı Nedir?
Sğouk Savaş döneminde Varşova Paktı, NATO’ya karşı olarak 14 Mayıs 1955 tarihinde kurulmuştur. Bu sayede Rusya, doğudaki sistemlerin de güçlü olduğu yönünde izlenim yaratarak ABD’ye karşın daha etkin şekilde hareket edebilmektedir.
Varşova Paktı Kurulma Nedenleri
- Dünyada hâkim olan savaş tehdidi,
- NATO ve AB’nin kurulması,
- Federal Almanya’nın da NATO üyesi haline gelmesi.
Varşova Paktı Üyeleri
Varşova Paktı’nı imzalayan ülkeler;
- Rusya,
- Doğu Almanya,
- Bulgaristan,
- Arnavutluk,
- Polonya,
- Macaristan,
- Çekoslovakya.
Paktın askeri ve komuta merkezilerinin farklı tutularak yönetimin kolay olması da sağlanmıştır. Polonda komuta merkezi olarak öne çıkarken askeri merkez ise Moskova’dır.
Varşova Paktı’nda yer alan maddeler gereği anlaşmada imzası olan devletlerin herhangi bir savaş kararını birbirlerine danışmadan almamaları gerekiyordu. Ayrıca imzalanan anlaşmanı 20 yıllık süresi de bulunuyordu. Anlaşmanın yenilenmesi için ise yenilenme tarihinden en az 1 yıl öncesinden talepler neticesinde bir görüşme ayarlanması isteniyordu.
Varşova Paktı Neden Dağıldı?
Zaman içerisinde paktın aktif çalışmalarında aksamalar meydana gelmeye başlamıştır. Bunun yanı sıra 1989 yılında SSCB çökmüştür. Yaşanan çöküşten sonra pakt üyelerinin yeniden toplanmasına neden olmuştur. Gerçekleştirilen toplantılar neticesinde ülkelerin ortak bir karar almaları sonrasında Varşova Paktı 1 Temmuz 1991 yılında geçerliliğini tam olarak kaybetmiştir.
