Çeşit | Barış Antlaşması |
İmzalanma Tarihi | 5 Ocak 1809 |
Yer | Çanakkale |
İmzacı devletler | Osmanlı İmparatorluğu Birleşik Krallık |
İmzalayanlar | Mehmet Emin Vâhit Efendi Robert Adair |
Kale-i Sultaniye Antlaşması ya da diğer adıyla Çanakkale Antlaşması; Osmanlı Devleti ile Birleşik Krallık arasında imzalanmış olan bir sözleşme olarak tarihteki yerini almıştır.
1807-1809 yılları arasında gerçekleştirilmiş olan Birleşik Krallık ile Osmanlı Devleti arasındaki savaş sonrasında imzalanmıştır. Osmanlı Devleti adına Kale-i Sultaniye Antlaşması’nı Mehmet Emin Vahat Efendi; Birleşik Krallık adına ise Robert Adair imzalamıştır
Kale-i Sultaniye Antlaşması Maddeleri
- 12 maddeden meydana gelen bu antlaşma kapsamında Birleşik Krallık’ın işgal etmiş olduğu Osmanlı topraklarının aynen iade etmesi gerekecektir. Osmanlı Devleti’nin bunun karşılığında da Britanyalı tüccarların el koyduğu mallarını geri verecekti.
- 2 devlet arasında imzalanan antlaşma kapsamında 4. madde en önemli talepleri içeriyordu. Daha önceki dönemlerde yer Birleşik Krallık’a verilmiş olan kapitülasyon ve imtiyazların hiçbir değişiklik yapılmadan uygulanmaya devam edeceği şeklinde belirtmeler yapılıyordu.
- 5. maddede ise Osmanlı gemilerine Büyük Britanya sularından güvenli bir biçimde geçiş imkânı sağlanmakla beraber; gümrük alanında da kolaylık sağlanacaktı.
- 7, 8 ve 9. Maddelerde yer alan şartlar ise genel olarak bürokratik unsurları içeriyordu. Osmanlı Devleti, Malta gibi topraklarında yaşamını sürdüren tebaasını temsil etme hakkına bu antlaşma ile yeniden erişmiş oldu.
- 10. maddede ise Osmanlı tebaasından herhangi bir bireyin Birleşik Krallık himayesine girişine izin verilmeyecekti.
- 11. maddede İstanbul ve Çanakkale Boğazlarından savaş gemilerinin geçişlerine izin verilmemesi kuralına Birleşik Krallık da saygı duyacak ve uygulamaya koyacaktı.
- Kale-i Sultaniye Antlaşması’nın son maddesinde ise antlaşmanın yürürlüğe giriş süreci belirtilerek; hangi şartlar altında geçerli olmaya devam edeceğine karar verildi.
Bu antlaşmanın ek maddeleri arasında Osmanlı’nın Fransa ile herhangi bir savaş durumunun meydana gelmesi durumunda Birleşik Krallık’ın Osmanlı tarafında savaşmaya başlayacağı ve müttefik konumunda yer alacağı da sonradan açığa çıktı.
Yardımcı Olabilecek Bağlantılar