Kütahya Antlaşması

» » Kütahya Antlaşması

kutahya-antlasmasi
ÇeşitBarış ve Düzenleme Antlaşması
İmzalanma Tarihi14 Mayıs 1833
YerKütahya
İmzacı
devletler
Mısır Hidivliği
Osmanlı İmparatorluğu
DilleriOsmanlı Türkçesi, Arapça

Kütahya Antlaşması Nedir?

Kütahya Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile kendisinin Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa arasında 14 Mayıs 1833 tarihinde yapılmıştır.

Osmanlı, Mora şehrinde Yunanlıların çıkardığı isyanı önlemek için Mehmet Ali Paşa’dan yardım istemiştir. İsteği ise Mora’nın da kendisine verilmesiydi.  İsyan önlenemeyip Yunanistan bağımsız bir devlet olunca Mora’yı alamayan Paşa Suriye valiliğinin istedi. Bu isteği reddedilince ordusuyla beraber Konya ve Kütahya’ya kadar ilerledi. Bu durum yine büyük devletlerin çıkarlarıyla uyuşmuyordu ve barış anlaşması imzlanmasına karar verildi.

Antlaşmanın imzalanmasından önce yaşanan isyanlar bu antlaşmanın imzalanmasına neden olmuştur. Bu anlamda en etkili isyan Mora isyanı olmuştur.  Mora isyanı Kütahya Antlaşması’nı imzalatmış ve sonuçlarıyla birlikte birçok değişikliğe sebep olmuştur.

Mora isyanı günümüzde Rum isyanlarının devamı olarak görülmektedir. 19. yy’da başlayan ve o dönem devam eden Rum isyanları Mora adasına kadar devam etmiş ve Yunan coğrafyasının ayaklanmasına sebep olmuştur. Bu anlamda Yunan halkı bu isyana destek vermiş ve Yunanistan’ın bağımsızlık kazanmasında rol oynamıştır. Ancak bu isyanların başlaması Osmanlı’da ilk etapta dikkate alınmamış ve önemsenmemiştir. İsyanlar gün geçtikçe önü alınamaz bir hal almış ve Osmanlı için tehdit oluşturmaya başlamıştır.

Birçok Türk-Müslüman vatandaş katledilmiş ve bulunan coğrafyada Türk ırkı yok edilmeye çalışılmıştır. Buna bağlı olarak artık her şeyin farkında olan Osmanlı Devleti Mısır’dan yardım istemek zorunda kalmıştır. Bu yardım çağrısı karşısında sessiz kalamayan Yunan ve Rum donanmaları da Türk gemilerine ve donanmalarına hasar vermiş;  aynı zamanda Osmanlı’ya yardım edecek olan Mısır’a da gözdağı vermeye çalışmıştır. Bu sebeple Yunan donanmaları Türk-Mısır donanmalarını yakmıştır. Mısır’ında zarar gördüğü bu durumda Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa bu kayıplara karşılık olarak Mora adasını Osmanlı Devleti’nden talep etmiş ve bunun içinde antlaşma imzalamak istemiştir. Bu antlaşma Kütahya Antlaşması olarak tarihe geçmiştir.


kavalalı mehmet ali paşa
Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın resmi (alıntıdır)

Kütahya Anlaşmasının Maddeleri

  1. Padişah fermanı uyarınca Kavalalı Mehmet Ali Paşa affedildi.
  2. Mehmet Ali Paşa’ya Şam valiliği de verildi.
  3. Oğlu olan İbrahim Paşa’ya Cidde Valiliği ve Adana ilinden vergi alma hakkı tanındı.
  4. Mısır sorunu kesin olarak Londra Antlaşması ile sonlandırılmıştır.
  5. Her iki tarafta memnun kalmamıştır.

Kütahya Anlaşması Sonuçları ve Önemi

Kütahya anlaşması sonunda Sultan 2. Mahmut Han kendi valisi karşısında büyük bir itibar kaybı yaşamıştır. Padişah, elinde gücü topladığı ve paşanın zayıf kaldığı ilk fırsatta intikam almak niyetinde olduğu tarihçiler tarafından da belirtilmektedir

Tüm bu olumsuzluklara rağmen Kütahya Antlaşması’nı imzalayan iki devlet geçici olarak sorunlarını çözmüş ancak Osmanlı Devleti bu durumdan çok hoşnut olmamıştır. Mora isyanıyla birlikte başlayan sorunlar bir süreliğine iki devletin birliğiyle çözülmüş ancak Yunan donanmalarının tehditleri devam etmiştir. Buna bağlı olarak içi rahat etmeyen 2. Mahmut daha sonrasında Rusya ile Hünkâr İskelesi Antlaşması’nı yapmıştır. Bu antlaşma gereğince Osmanlı Rusya’yı arkasına almış ve oluşabilecek sorunlara karşı bir nevi tedbir edinmiştir.

Yardımcı Olabilecek Bağlantılar:

İlk yayınlanma tarihi: Ağustos 2, 2017
Son güncellenme tarihi: 26 Ocak 2020

Bu makalede yer alan tüm bilgiler çeşitli resmi tarihi kaynaklardan faydalanılarak ekibimiz tarafından oluşturulmuştur. Detaylar için eksik bilgi bilgilendirme sayfamıza bakabilirsiniz.

1. Viyana Kuşatması

Antlasmalar.com
6 dakikada okuyabilirsiniz

Senedi İttifak

Antlasmalar.com
2 dakikada okuyabilirsiniz

Kerden Antlaşması

Antlasmalar.com
1 dakikada okuyabilirsiniz

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir