Teori 1930’lu yıllardan başlayarak Mustafa Kemal Atatürk tarafından desteklenip onun tarafından da geliştirilmiştir. Fakat başka dilbilimci kişiler bunu kabul görmemiştir. Bundan dolayı da kısa zamanda önemini yitirmiştir.
Atatürk’ün vefatından sonra İbrahim Necmi Dilmen, Ankara Üniversitesinde verdiği Güneş-Dil Teorisi derslerine girmeyi bırakmıştır. Öğrencileri dersi neden bıraktığını sormuştur ve aldıkları cevap “Güneş öldükten sonra onun teorisi nasıl hayatta kalabilirdi” cevabıdır. Bazı yazarlar 1990’yı yıllarda Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk zamanlarındaki icraatlarını, kuruluş ilkelerini ve Atatürk’ün ilkeleri hakkında Güneş Dil Teorisi hakkındaki örnek vererek etnisitenin inkâr edilmesi ve devletin resmi ideolojisi gibi tanımlamalar ve yorumlar getirmiştir.
Güneş Dil Teorisi Nedir?
Güneş Dil Teorisi, dünya tarihçesinde Türkçenin ilk dillerden bir tanesi olduğunu savunan bir dilbilim teorisidir.
Bu nedenle Atatürk’ün destek verdiği Güneş Dil Teorisi ve Türk Tarih Tezi ile ilgili akıl dışı fikirler ortaya atıldığı ve Atatürk’ün, “safsatalara inanan biri” olarak gösterilmek istendiği gibi yazılmıştır. Bunların, Atatürk Devrimlerini ve onların tesirlerini eleştirme maksadı taşıdığı ve postmodernist dalganın etkisi ile oluşumu yapılan maksatlı yayınlar bulunduğu savunulur.
Güneş Dil Teorisi, 1930’lu senelerde Atatürk ile desteklenmiş, Türk Dilini Tetkik Cemiyeti’nin düzenlediği 3. Dil Kurultayında katılımcı kişiler ile tartışılmış ve hem de kurultay raporunda katılımcı dilbilimciler doğrultusunda da araştırılmasını teşvik edilmiştir.
Teorinin İçeriği ve Siyasi Hedefleri
Hermann Kvergić’in kuramının ana fikri “Türk dilinin dünyada temel bir dil bulunduğu ve dünya dillerindeki çoğu sözcüklerin de Türkçeden türediği” idi.
Güneş Dil Teorisinin tarih ortamında oynadığı rol, Atatürk Devrimleri’ni kavramak yönünden önemlidir.
Güneş dil teorisi hangi amaçla ortaya atılmıştır?
Ümmetten ulusa geçme adımında olan ve Batı karşısında kendisini aşağılanmış hisseden Türk ulusuna özgüven aşılamak teorinin amaçları arasındadır. Teori, Atatürk Devrimleri’nin yıktığı düzenlemeyle ve Avrupa merkezci tarih teorileriyle hesaplaşma çabası olarak değerlendirilmesi yapılmaktadır.
Atatürk, Türk Tarih Tezi’ni desteklemek amacıyla Kvergić’in hipotezinin geliştirilmesini istiyordu. Çünkü kendine güvenen ve saygı duyan bir ulus bilincinin uyanmasını istiyordu. Avrupalı tarihçilerin Türkleri küçük düşürmelerine cevap olarak “Türk dili, Taş ve Maden devrinde kültür kelimelerini göç yolu ile yeryüzündeki dillere yayan kadim büyük bir kültür dilidir.” mesajı verilecekti. Bazı tarihçilere göre de Amerikan yerli kabileleri (kızılderililer) dillerinin Öztürkçe ile benzeştiği ile ilgili çeşitli tartışmalar da bulunmaktadır.
Faydalı Kaynak;
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/diger/213830/Ataturk_ve__Gunes_Dil_Teorisi_.html
