2. Abdülhamit’in hafiye teşkilatı bu görüşmelere çok önem veriyordu. Rusların ve İngilizlerin bir araya gelmelerini istemeyen istihbarat teşkilatı buna engel olamadı. Reval görüşmeleri, 9 ve 10 Haziran 1908 tarihinde Estonya’daki Tallinn şehrinde yapılmıştır.
Reval Görüşmeleri Nedir?
Reval görüşmeleri (9 Haziran 1908), 2. Abdülhamit’in döneminde Osmanlı’nın geleceğini ve diğer bazı konularda İngiltere ve Rusya devletleri arasında yapılmıştır. Toplantıya Kral 7. Edward ve Çar 2. Nikola katılmıştır.
Reval Görüşmelerinin Nedenleri ve Süreci
Rus Çarlığı, Hindistan üzerinde bazı haklar talep ediyordu. Bu haklar da Büyük Britanya İmparatorluğu’nun deniz aşırı topraklarının en büyüğü olan Hindistan’ı kaybetmesine neden olabilirdi. İngilizler’de Kırım civarında bazı imtiyazlara sahip olmak istiyordu. 2 ülke bu çıkmazlardan kurtulmak ve istediklerini yapmak amacıyla Reval’de aslında 1. Dünya Savaşı’ndaki konumlarını belirlemiş oldular. İngiltere, Rus Çarlığı’na Balkanlardaki Panslavizm politikasını uygulaması için de alt yapı hazırlamıştır. Bu yüzden Balkanlardaki birçok halk sonraki yıllarda ayaklanacak ve Osmanlı’ya isyan bayrağını çekecektir. İsyanlarda yine Rusya’nın, Balkan Devletleri’ne desteği de devam edecektir.
Almanya’nın büyümekte olan sanayisi ve teknolojik hamleleri de yine toplantı da gündeme gelmiş bunun önünü kesmek için de adımlar atılmıştır. 2. Abdülhamit’in bu görüşmeleri engellemediğini düşünen Jön Türkler çeşitli propagandalar yapmıştır. Oysaki Sultan, istihbarat teşkilatını bu konuda çok çalıştırmış kendisi de bizzat alakadar olmasına rağmen görüşmeler engellenememiştir.
Reval Görüşmeleri Önemi
Reval Görüşmeleri’nin en büyük önemi Rusların ve İngilizlerin kendi çıkarları doğrultusunda hasta adam olarak gördükleri Osmanlı İmparatorluğu’nu parçalamaktır. Ayrıca siyasi yapıyı değiştirerek 2. Abdülhamit’in iktidarını zorlayacak hamleler de yine bu toplantıda dile getirilmiştir.
Reval’de, Makedonya’da konuşulan konular arasında olduğu söylenmekteydi. Bu bölgede bazı yeniliklerin (ıslahatların) yapılmasının altı çiziliyordu ki böyle bir şey yapılacaksa yüksek ihtimalle bu bölgeler Osmanlı’dan kopartılacaktı algısı o dönemde yer alıyordu. Bundan oldukça rahatsız olan İttihat ve Terakki üyeleri padişah 2. Abdülhamit’i sorumlu tutuyorlardı. Makedonya’yı elde tutabilmenin tek çaresi de yine onlara göre Meclis-i Mebusan’ın yeniden açılmasıydı. Bu şekilde temsilci gönderebilecek olan Makedonlar, Osmanlı’dan ayrılamayabilirdi. İngiltere ise Makedonya konusunda Rusya kadar konuya değinmiyordu.
Reval Görüşmeleri Sonuçları
- Rusya Balkanlar ve boğazlar çevresinde rahat bırakılacak,
- İngiltere sömürgelerini sağlama almış oldu,
- İran ve Afganistan bölgelerindeki sınırlar belirlendi,
- Makedonya’da ıslahat kararlaştırıldı,
- Almanlar üzerindeki baskı arttırıldı,
- Mısır, Güney Sudan ve Irak bölgelerinde İngiltere rahat bırakıldı,
- Meşrutiyet’in ilanı için yeterli zemini hazırladı,
- Jön Türkler’in popülerliği arttı.
Yıllardır pozitif siyaset içinde olunan Almanya ile de Osmanlı bu görüşmeler neticesinde biraz daha yakınlaşmış oldu. Sedan’da Almanlara büyük bir hezimetle yenilen Fransızlar (Kralları da esir düşmüştür) görüşmeleri desteklemiştir.
Yaşanan tüm bu gelişmeler neticesinde Balkanlar’daki subaylar devrimci düşünceyle 2. Meşrutiyet’in ilan edilmesine sebebiyet verdiler. Ayrıca Reval Görüşmeleri’nin gerçekten böyle olmadığını belirten bazı yazılar da bulunmaktadır.
Yararlı Bağlantılar
-Popüler kültürde ise TRT 1’de yer alan Payitaht Abdülhamit dizisinde bu konuda dile gelmiştir. Örnek videoyu aşağıdan izleyebilirsiniz.
