Bu konferans, Ortadoğu’daki durumu düzeltmek adına 24 Nisan 1920’de Avrupa ülkelerinin belirleyeceği politikaları içermektedir. Ayrıca konferansta, Versay Antlaşması‘nın şartlarıyla ilgili olarak Ruhr vadisindeki gerilimler de konuşulmuş, Almanya’nın ordu mevcudiyetini arttırması reddedilmiştir. Osmanlı’nın geleceğinin kararlaştırıldığı bir konferans olmuştur. Paris Barış Konferansı‘nın neredeyse bir tekrarı olmuştur.
San Remo Konferansı Nedir?
San Remo Konferansı, 1. Dünya Savaşından sonra Osmanlı topraklarını paylaşmak ve Sevr Antlaşması maddelerini hazırlamak için İtalya’nın San Remo adlı şehrinde 19-26 Nisan 1920 tarihleri arasında toplanılan milletlerarası konferanstır.
Konferansa Büyük Britanya Başbakanı Lloyd George, Fransa’dan Başbakan Alexandre Millerand ve Mareşal Ferdinand Forch, İtalya’dan Başbakan Francesco Nitti, Yunan Başbakanı Elefterios Venizelos, Japonya ve Belçika’dan da çeşitli temsilciler katıldı. Konferansın yeri, 12 Şubat ve 10 Mart 1920’de düzenlenen Londra Konferansı esnasında İngiltere, İtalya ve Fransa tarafından belirlendi ve durumu en sona bırakılan Osmanlı ile yapılacak olan antlaşmanın son hali San Remo Konferansında şekil aldı.
Fransız mareşali Ferdinand Forch’un başkanlığında gerçekleştirilen konferans 19 Nisan’da başladı ve bu konferansta ilk olarak boğazlar, borçlar ve Kürt meseleleri konuşuldu. ABD Woodrow Wilson, San Remo Konferansında alınacak olan tüm kararların her taraf için adil olması gerektiğini savundu. (ABD tarafsız bir gözlemci olarak katıldı) Bunun üzerine Lloyd George ise bu konferansta son hali alınan kararların uygulanmadığı taktirde güç kullanılması gerektiğini bildirdi. Venizelos’da alınacak kararların daha ağır olmaları gerektiğini söylerken bu fikir önemsenmedi. Osmanlı’dan imzacı olarak hiçbir delege çağırılmamıştır.
San Remo Konferansı Maddeleri ve Önemi
- Osmanlı Devleti’nin borçları için bir komisyon kuruldu ve borç meseleleri konuşulurken konferansta bulunan Türk yetkililere söz hakkı tanınmadı. Osmanlı Heyeti’ndeki Galip Kemali, bu konferansta Adana, Erzurum, İzmir ve Trabzon’da yaşayan Türklerin Müslüman ağırlıklı olduğunu ve kararlar alınırken bunu konferansta bulunanların göz önünde bulundurması gerektiğini söyledi.
- San Remo Konferansı‘nda konuşulan bir diğer konu ise Osmanlı Devleti’nin Asya ve Kuzey Afrika’daki topraklar üzerindeki haklından vazgeçmesi oldu. Ayrıca özerk bir devlet olarak Kürdistan, bağımsız bir devlet olarak da Ermenistan’ın kurulması fikri konuşuldu.
- Maddelerde ayrıca Yahudilere Filistin’de toprak verileceği de geçiyordu.
- Trakya ve Batı Anadolu bölgelerinin ise Yunanistan’a bırakılması konuşulurken Lübnan ve Suriye, Fransızlara; Filistin, Irak ve Musul, İngiltere’nin korunması altına girmesi kararı alındı. Bu bölgelerin siyasi olgunluğa ulaştıktan sonra bağımsız bölgeler haline gelmesi konuşuldu.
- Bunun yanında İngiltere ve Fransa arasında imzalanan petrol anlaşması ile Musul’un İngiliz mandasına girmesi, Fransa’ya da bölgedeki elde edilen petrolün %25’inden hisse verilmesi ve petrolün ulaştırılması kararlaştırıldı.
- Boğazlar bölgesi ise uluslararası bir komisyona bırakıldı. 2 ayrı komisyon kurulan boğazlar için ticari ve savaş gemilerinin her zaman açık tutulması kararlaştırıldı.
San Remo Konferansında alınan kararlar, Osmanlı temsilcisi Tevfik Paşa tarafından imzalanmayınca Yunanlılar; Batı Trakya, Balıkesir ve Bursa’yı, İngilizler ise; Bandırma ve Mudanya’yı işgal ettiler. Bu işgaller ile Osmanlı’ya gözdağı vermek isteyen İtilaf Devletleri amaçlarına ulaştı. Sonucunda ise Saltanat Şurası toplandı ve Sevr Anlaşmasını imzaladı. Konferansta alınan kararlar Yahudiler arasında mitinglerle kutlanmıştır.[1]
Yararlı Olabilecek Videolar:
